Bericht | ‘Building futures together’: deelname Academia in Spanje

Het Academia Netwerk biedt Loopbaanbegeleiders de kans om deel te nemen aan een leermobiliteit in een ander Europees land. Ieder land in dit netwerk organiseert een eigen trainingsmogelijkheid waar loopbaanbegeleiders uit andere landen binnen dit netwerk naartoe kunnen gaan. Tijdens deze trainingsdagen bevordert het netwerk de mobiliteit van begeleiders in Europa, versterkt Europese netwerken en samenwerking in levenslange begeleiding en stimuleert de uitwisseling van goede praktijken en methoden tussen de deelnemers.

Met dit artikel zoomen we in op de ervaringen van Paul Smit, Studie- en loopbaanadviseur, die recent deelnam aan het Academia-programma 2024 in Spanje.
Paul vervult vooral een hoofdrol in de aansluiting voortgezet onderwijs – bachelor onderwijs en in de duale loopbaanbegeleiding voor topsporters. Hij is parttime werkzaam voor een grote onderwijsstichting, actief in samenwerkingsverbanden, projecten en op eigen naam en titel traint en begeleidt hij scholieren, studenten, docenten, trainers en coaches. Hij neem ook op eigen titel deel aan het Academia-programma van Euroguidance.

Het Academia-programma Spanje: ‘Building futures together’

Het goed georganiseerde Academia-programma in Spanje genaamd ‘Building futures together’ richtte zich op de studie- en loopbaanbegeleiding in het beroeps (VET)- en wetenschappelijke onderwijs, maar ook op begeleiding van werkzoekenden. “We waren te gast bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Sport, drie VET-scholen, een universiteit, twee Spaanse varianten van onze Nederlandse leer- werkloketten en de Kamer van Koophandel waar de ‘business incubators’ vooral de aandacht kregen”.

Paul is erg enthousiast over de internationale uitwisseling. “Het is een absolute aanrader.” In het kader van: delen is vermenigvuldigen, zal Paul zijn opgedane kennis en ervaring graag delen in de vele professionele netwerken waar hij deel van uit maakt.

Hoge verwachtingen

Paul had van tevoren hoge verwachtingen van het Academia-progamma in Spanje. Hij hoopte inzicht te krijgen in onder andere: hoe successen geboekt worden in het voorkomen en terugdringen van voortijdig studie uitval, of, en zo ja welke, methodieken en psychometrische instrumenten ingezet worden, hoe krachtig de relaties tussen onderwijs en de arbeidsmarkt zijn, wie wat in welke rol doet in de loopbaanbegeleiding en tenslotte hoe internationaal de begeleiding is.

Verworven kennis en ervaringen

Bovenstaande verwachtingen werden grotendeels ingevuld. Allereerst stelde Paul vast dat de Spaanse delegatie van betrokkenen zowel in Toledo en Cuenca gewichtig was en status had. In Nederland zou de delegatie ‘zwaar’ genoemd worden. Daar waar de indruk gewekt werd dat dit allereerst om leermobiliteit te doen is, vond Paul dat in alle opzichten delen van kennis en collaboratie zoeken centraal stond. In dit Academia-programma werd met nieuwsgierigheid geluisterd naar hoe Nederland studie- loopbaanbegeleiding georganiseerd heeft. Ten tweede was het opvallend om te ervaren dat onderwijs zichzelf niet ziet als ‘eindstation’ maar als onderdeel van een individuele loopbaanopbouw. De arbeidsmarkt en de mogelijke beroepsuitoefeningen zijn voortdurend zichtbaar in de systemische loopbaanbegeleiding. Vanzelfsprekend zichtbaar in de VET-omgevingen, maar ook de universiteit en de Kamer van Koophandel besteden er opvallend veel aandacht aan. Ook blijkt dat een loopbaanbegeleider meerdere rollen tegelijk heeft, zoals die van remedial trainer, social worker en docent.
Tenslotte leerde Paul dat, althans op de bezochte instellingen, de inzet van psychodiagnostiek niet echt een prominente rol heeft in de begeleiding maar voorkeur vooral uit gaat naar het voeren van het gesprek.

Ervaringen en initiatieven vanuit Nederland

Tijdens de Academia sessies deelde Paul zijn kennis en initiatieven vanuit Nederland, met onderwerpen als:

• Hoe LOB-methodes in alle jaren van het onderwijs ingezet kunnen worden.
• Hoe LOB-portfolio’s een fysieke waarde kunnen zijn in SKC’s, Europass, LinkedIn etc.
• Welke aandacht gegeven kan worden aan leerstrategieën: psychometrisch achterhalen van persoonlijke strategieën en (gepersonaliseerd) versterken van leereffecten.
• De rol van motoriek en biomechanica in begeleiding: vertalingen naar typologie, gedrag, persoonlijkheid (competenties, attitude) en dus krachtige zelfkennis en zelfwaardering.
• Inzet en waarde van psychodiagnostische assessments in het onderwijs: zogenaamde ‘onderzoeksscreeningen’ die alle partijen inclusief management ondersteunen.
• Studentenwelzijn en mentale gezondheid in het algemeen: wetenschappelijke theorieën rondom Quality of life, Sense op Belonging, Sense of Purpose, Sense of Meaning.
• Over de kracht van internationalisering van onderwijs en arbeid. Onderwerpen als braindrain, expats, exchange en de waarde van arbeidsmigranten passeerden de revue.

Opvallendheden en lessen voor toekomstige deelnemers

Een van de intrigerende ontdekkingen was het contrast tussen private en publieke scholen. Daarnaast was ook de voortdurende focus op de arbeidsmarkt, die door alle onderwijsinstellingen leek te worden omarmd, opvallend. Het was duidelijk dat het voorbereiden van studenten op een snel veranderende arbeidsmarkt een prioriteit was die niet werd onderschat. Echter, te midden van deze bedrijvigheid, heerste er een verrassende rust in de gangen van de scholen.
Wat ook indruk maakte, was het niveau van organisatie en betrokkenheid dat werd tentoongesteld in het Academia-programma. Van de plechtige opening door de vice-minister tot aan de gepassioneerde rondleidingen en presentaties van de directeuren. Dat getuigt van trots en waardering voor het netwerk!

Aan toekomstige deelnemers geeft Paul mee dat het een verrijking is voor jou als deskundige, maar nog meer dat je voorbereid moet zijn op leergierigheid en nieuwsgierigheid van het gastland. Zij willen ook van jou leren.