Blogs | De studiekeuzes voor het hoger onderwijs van leerlingen in het middelbaar onderwijs in het Verenigd Koninkrijk

Europese ontwikkelingen in beeld

Wat beïnvloedt de keuzes die schoolverlaters maken?

Belangrijke factoren die invloed hebben bij de keuze van studierichtingen

In deze UCAS-publicatie (april 2021) wordt nagegaan waarom studenten in het hoger onderwijs in het Verenigd Koninkrijk voor een bepaalde studierichting kiezen, en wordt hun besluitvormingstraject van de basisschool tot en met de middelbare school in kaart gebracht. Ook wordt nagegaan met welke belemmeringen en uitdagingen zij in het besluitvormingsproces te maken kregen. De publicatie is gebaseerd op de antwoorden van 64.600 studenten en aanvragers in het hoger onderwijs en 1.200 ouders en verzorgers, die in zes afzonderlijke UCAS-enquêtes zijn ondervraagd. De resultaten van dit onderzoek zijn hierdoor beperkt tot de jongeren die zich aangemeld hebben voor en toegelaten worden tot het hoger onderwijs. Er worden verschillende aanbevelingen gedaan om de loopbaanbegeleiding voor alle scholieren te verbeteren.

99% kiest voor een studierichting op basis van het plezier dat zij op school aan het vak beleefden

Enkele van de belangrijkste bevindingen zijn:

• 40% is van mening dat meer informatie en advies hen tot betere keuzes zou hebben gebracht;
• Bijna 33% zegt dat ze van hun school geen informatie over stages hebben ontvangen;
• 99% kiest voor een studierichting op basis van het plezier dat zij op school aan dat vak beleefden;
• 33% dacht er op de lagere school al over om naar de universiteit te gaan;
• Kansarme studenten overwegen het hoger onderwijs vaak pas later in hun schoolloopbaan;
• De hoge werkgelegenheidscijfers van afgestudeerden in het hoger onderwijs is ook in de COVID-context een belangrijke factor bij de keuze voor een bepaald niveau of studierichting.

Samenvatting

Het Britse onderwijssysteem kent een hoop keuzemogelijkheden voor loopbaantrajecten. Studenten in Engeland, Noord-Ierland en Wales kunnen kiezen uit meer dan 50 eindexamenvakken op het hoogste niveau, en in Schotland uit 70 eindexamenvakken op het hoogste en gevorderde niveau. Daarnaast worden er meer dan 12.000 gesubsidieerde beroepskwalificaties in de leeftijdsgroep 16-19 jaar aangeboden, kunnen studenten uit meer dan 35.000 bacheloropleidingen kiezen en komt het steeds vaker voor dat mensen tijdens hun werkzame leven verschillende keren van loopbaantraject veranderen.

De keuze die studenten maken omtrent hun loopbaantraject op school, in het hoger onderwijs en daarna, is dus eindeloos, maar hoe maken studenten deze keuzes en hoe verschilt dit per studierichting? In welke mate zijn de keuzes die studenten op school maken van invloed op hun loopbaan? En hoe moeten we studenten ondersteunen bij het maken van geïnformeerde en ambitieuze beslissingen?

De analyse brengt het volgende aan het licht:

• De leeftijd waarop studenten beginnen na te denken over hoger onderwijs varieert: Een op de drie studenten zegt voor het eerst over hoger onderwijs na te denken op de basisschool. Voor kansarme studenten geldt dat zij vaak pas op een later moment het hoger onderwijs als mogelijkheid overwegen. Dit kan hun keuze beperken, omdat keuzes voor studierichtingen met specifieke toelatingseisen en ‘higher Tariff providers’[1] eerder gemaakt moeten worden. Dit benadrukt dat loopbaaninformatie, -advies en begeleiding in het basisonderwijs moet worden verankerd.
• Studenten kiezen hun studierichting voordat zij nadenken over de universiteit of hogeschool waar ze naartoe willen: 83% van de studenten geeft aan dat zij hun studierichting eerder hadden gekozen dan hun universiteit of hogeschool. Dit benadrukt de rol van voorlichting over de verschillende studierichtingen.
• Beslissingen worden het meest beïnvloed door plezier, maar de carrièremogelijkheden na de studie worden steeds belangrijker door COVID-19: 99% van de studenten meldt op schoolkeuzes te maken op basis van hun plezier in een vak, en dit is ook de belangrijkste factor bij de keuze van een diploma. Meer dan 50% geeft aan dat een hoge arbeidsparticipatie van afgestudeerden belangrijker is geworden voor hen sinds het begin van de pandemie. Inzicht in wat voor individuen belangrijk is, zal bijdragen tot een betere ondersteuning van hun besluitvorming.
• Sommige HO-richtingen vereisen meer bewuste voorbereiding dan andere: Een op de vijf studenten zegt dat ze geen hoger onderwijs studie hebben kunnen volgen, omdat zij niet over de vereiste vooropleiding beschikten. Geneeskunde wordt het vaakst genoemd. Studenten moeten bewust worden gemaakt hoe de keuzes die op school gemaakt worden van invloed kunnen zijn op hun latere loopbaantraject.
• Er is behoefte aan vroegere, bredere en gepersonaliseerde informatie, advies en begeleiding: Twee op de vijf studenten denken dat zij op basis van meer informatie en advies betere keuzes zouden hebben gemaakt, en bijna een op de drie studenten zegt geen informatie over stages van hun school te hebben ontvangen.

Wat betekent dit voor Nederland?

Ondanks dat dit onderzoek gebaseerd is op de context van het Verenigd Koninkrijk en er onderzoek nodig is om iets te kunnen zeggen over de factoren die invloed hebben op de keuzes van Nederlandse jongeren, kunnen we hier voor de Nederlandse context wel veel van leren. De resultaten van dit onderzoek bevestigen wederom het belang van goede en vroegtijdige informatievoorziening. Door middel van die informatievoorziening kunnen de leerlingen de beste keuzes voor henzelf maken. In dit onderzoek geeft 99% van de jongeren aan dat ze hun keuze baseren op welk vak ze op school leuk vinden om te doen. Vooral voor studierichtingen waar al eerder in het middelbaar onderwijs bewuste keuzes gemaakt moeten worden, is meer informatie belangrijk. Ook in Nederland is voor sommige studierichtingen een keuze op meer voorbedachte rade nodig. Naast voorlichting over de verschillende studierichtingen en het betrekken van ouders bij het maken van keuzes, is bewustwording bij jongeren over het maken van de juiste keuzes voor toekomstplannen van belang. Als we beter weten wat voor jongeren belangrijk is bij het maken van een keuze, kunnen we de ondersteuning van het keuzeproces ook verbeteren.

Wil je meer onderzoeken lezen omtrent studiekeuze in Nederland? Lees dan ook:

• (2019). Studiekeuze – volledige uitgave 18 artikelen.
• Kemper, P., van Hoof, J., Visser, M. & de Jong, M. (2007). Studiekeuze in kaart gebracht: gedragsdeterminanten van scholieren bij het kiezen van een vervolgopleiding. Universiteit Twente.
• Fouarge, D., Künn, A., & Mommers, A. (2016). Studiekeuze en arbeidsmarkt: literatuurstudie. (ROA Reports; No. 003). Maastricht: Research Centre for Education and the Labour Market.

[1] Het hoger onderwijs kan in het Verenigd Koninkrijk gegroepeerd worden op basis van het gemiddelde opleidingsniveau van 18-jarigen, samengevat in UCAS Tariff-punten. Tariff-punten zijn een numerieke samenvatting van het kwalificatieniveau van een student. Er zijn drie groepen, aangeduid als hoger, gemiddeld en lager tariff aanbieders. Elke groep bestaat uit ongeveer een derde van alle Britse 18-jarige die tot een onderwijsinstelling zijn toegelaten. Hoger tariff providers hebben studenten toegelaten met de hoogste Tariff-punten.